Lage siergewassen gebaat bij diffuus licht
Lage siergewassen, zoals potplanten en gerbera, presteren beter onder diffuus licht. Het microklimaat rond de planten is gelijkmatiger en het licht dringt beter door in het gewas.
In de beginjaren van diffuus glas en coatings werd gedacht dat vooral hoog opgaande gewassen baat hebben bij de betere lichtdoordringing. Maar dat was een denkfout. Het maakt niet uit of de leaf area index (LAI, m2 blad per m2 grondoppervlak) opgebouwd wordt over enkele meters of over tientallen centimeters.
Door een diffuse coating dringt het licht beter het gewas in, omdat het verstrooid wordt. Het lijkt alsof het licht van alle kanten komt in plaats van één kant. Dat betekent dat meer bladeren genoeg licht krijgen zodat ze actief meedoen.
Absorptie van licht
Als licht op een blad valt, kunnen er drie dingen gebeuren.
- Een deel wordt weerkaatst; dit is 5-15%. Dit licht gaat verloren of wordt elders opgevangen door een ander blad.
- Een groot deel wordt geabsorbeerd door het blad, gemiddeld is dit driekwart van het licht.
- Het blad laat een klein deel door (5-10%). Dit licht kan door lagere bladeren benut worden.
Absorptie betekent nog niet dat al dat licht ook benut wordt voor de fotosynthese. Veel potplanten, van oorsprong schaduwplanten, hebben snel te veel. Ze hebben allerlei mechanismen om het teveel aan licht onschadelijk te maken: fluorescentie, non photosynthetic quenching, foto-inhibitie. Deze processen zijn er allemaal op gericht om schade te voorkomen, hetzij door de lichtenergie af te leiden, hetzij door het fotosynthesesysteem tijdelijk stil te leggen. Maar de verdediging tegen te veel lichtenergie slaagt maar ten dele: bij hoge niveaus ontstaat daadwerkelijk schade doordat er vrije radicalen gevormd worden, die alles in hun buurt kapot maken: celmembranen, enzymen en DNA. Dit is te zien aan verkleuring of afsterven van delen van het blad. Het wordt bladverbranding genoemd.
Betere lichtverdeling
Om bladverbranding te voorkomen kan de teler de hoeveelheid licht beperken. Maar hij kan er met een diffuse coating ook voor zorgen dat het licht beter verdeeld wordt zodat er geen concentraties aan te veel zonne-energie ontstaan. Juist in deze concentraties, de zonnevlekken, loopt de stress te hoog op en stijgt de planttemperatuur.
Uit onderzoek van Wageningen University & Research is gebleken dat veel gewassen best een hoger lichtniveau aankunnen, mits het licht maar gelijkmatig verdeeld is. Bovendien moet de luchtvochtigheid op peil blijven en mag de temperatuur niet te veel oplopen. Een gelijkmatige verdeling is te bereiken met ReduFuse.
ReduFuse IR beperkt bovendien het oplopen van de kas- en planttemperatuur.
Microklimaat
Diffuus licht zorgt voor een beter microklimaat rond en tussen de planten. Zonder diffuse coating wordt het gewas geconfronteerd met felle zonnevlekken afgewisseld met harde schaduwen, die bovendien verschuiven. Die voortdurende wisseling zorgt voor stress en ook deze is ongelijkmatig verdeeld. Het gevolg is dat er binnen een gewas sterk gestreste planten aanwezig zijn naast planten die goed functioneren. Omdat het microklimaat mede door het gewas gemaakt wordt (door verdamping en afgifte van warmte) is ook het microklimaat ongelijk. Er komen horizontale en verticale verschillen in temperatuur en vochtigheid voor. Dat kan tot ongelijkmatige groei leiden en zelfs tot pleksgewijze hogere vatbaarheid voor ziekten.
Uit alle onderzoek bij Wageningen University & Research met diffuus licht de van de afgelopen jaren komt het beeld naar voren dat diffuus licht bij vrijwel alle gewassen zorgt voor een gelijkmatiger klimaat, waardoor het gewas beter functioneert. Dat alleen al leidt tot een hogere productie en kwaliteit. Daar komt bij dat een betere lichtverdeling het mogelijk maakt een hoger algemeen lichtniveau aan te houden, wat ook ten goede komt aan de productie.
