Coaten: wat levert het op?

Valstar adviseert vooral bedrijven in Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk en voorheen ook in Oost-Europa. Hij hanteert een rekenmodel en bouwt zijn advies systematisch op, in overleg met de ondernemer. “Op basis van de aanwezige techniek, rassen en lokale klimaatomstandigheden komen we zo tot het ideale teeltplan”, vertelt hij. De sturing van het licht speelt daarin een belangrijke rol: met assimilatielicht, coatings en schermdoeken. “Het palet aan coatings wordt steeds breder en daarmee de keuzemogelijkheden. Je kunt nu ook in de winter sturen door de lichtinval te verbeteren”. Valstar heeft al een klant die AntiCondens toepast. “Dat was in zijn situatie echt een must. Je zag altijd grove condensdruppels die de lichtinval verminderen. AntiCondens geeft nu veel verbetering. Een andere klant probeert AntiReflect uit in een proef. Daar is het nog even afwachten”, zegt hij.

Rekensom

In alle gevallen is de vraag of de investering in een coating genoeg zal opleveren. “Om die vraag te beantwoorden maken we een simpel rekensommetje. Dat geeft al veel duidelijkheid”, vertelt hij. In een landklimaat, zoals in Midden- en Oost-Europa, laat zo’n berekening een zeer positieve uitkomst zien. “In Polen bijvoorbeeld worden veel roze vleestomaten geteeld. Die krijgen bij te veel hitte last van neusrot en groenkraag – de top van de vruchten kleurt niet goed”, ziet hij. Per m² zorgen deze problemen op jaarbasis voor 1 à 2 kilo tomaten die weggegooid moeten worden. “ReduFuse IR voorkomt deze kwaliteitsproblemen. Dat betekent dus 1 à 2 kilo extra tegen een gangbare zomerprijs in Polen van 75 cent. De coating zelf kost 0,10-0,15 cent per m² en daarbij komen de kosten voor het opbrengen. De totaalkosten zijn nog niet de helft van die 75 cent. Dus ook als je maar 1 kilo meer plukt, is het al rendabel”, legt hij uit.

Productiewinst

Daarnaast zijn er echter nog andere voordelen. Als het minder warm wordt in de kas, hoeft de teler minder te luchten. Daardoor blijven de luchtvochtigheid en het CO₂-niveau beter op peil. “Dat samen levert nog wel een halve kilo productiewinst op”, schat hij. Voor het Verenigd Koninkrijk zijn ook zulke rekensommen te maken. Het klimaat is koeler en de bedrijven telen minder kwaliteitsgevoelige rassen. “Maar de voordelen van een lagere planttemperatuur, hogere luchtvochtigheid in de zomer en een hoger CO₂-niveau tikken ook hier door. Het resulteert in een hogere productie – 1-2% is daarbij een leidraad – en daar komt de betere kwaliteit bij”, vertelt de adviseur.

Voorkeuren coatings verschuiven

Valstar ziet de laatste jaren een verschuiving in het coatinggebruik in West-Europa. Bij de belichte tomatenteelt (plantdatum mei tot augustus) werd voorheen vaak ReduSol gebruikt om de jonge planten in de zomer tegen licht en warmte te beschermen. “Nu zie je meer ReduFuse en ReduFuse IR. De jonge planten krijgen dus meer, maar wel diffuus licht. Als het lichtniveau echt te hoog oploopt, trekken de telers het beweegbare donkere schermdoek even dicht. Het wordt meer maatwerk.” Bij de traditionele plantdatum (december) gebruikten telers voorheen meestal geen coatings, maar door de hete zomers van de afgelopen jaren zijn diffuse coatings duidelijk in opmars bij tomaat.