Hazefactor voornamelijk afhankelijk van dikte coating
Diffuus glas heeft een vaste hazefactor. Bij de keuze voor een diffuse coating is het mogelijk de mate van lichtverstrooiing per jaar anders te kiezen.
Diffuse coatings zoals ReduFuse en ReduFuse IR verstrooien het licht. Dat wil zeggen: ze buigen het doorvallende licht af van de rechte lijn, waardoor er diffuus licht ontstaat. Door de verstrooiing dringt het licht dieper het gewas in, wat leidt tot meer actieve bladeren en een betere benutting van de lichtenergie. Een brede range aan gewassen geeft om die redenen een hogere productie en een betere kwaliteit onder diffuus licht.
De mate van diffusiteit is in een getal uit te drukken: de haze-factor. Die geeft aan welk percentage van het loodrecht doorvallende licht in een hoek van meer dan 2,5° afbuigt van de rechte lijn. Dus als bijvoorbeeld 60% van het directe licht afbuigt, wordt dat aangeduid met het hazepercentage 60%.
Meer emmers = meer haze
Of het licht afbuigt als het de coating plus onderliggend glas passeert, hangt over het algemeen af van het pigment in de coating. De mate waarin dat gebeurt, wordt bepaald door de dikte. Meer emmers ReduFuse per hectare betekent dus een grotere haze. Via een omrekentabel kan ReduSystems de haze die de teler wenst, omzetten in te gebruiken hoeveelheid bij het opbrengen.
Wat de optimale haze-factor per teelt is, is nog niet goed bekend omdat er nog niet voldoende onderzoek is gedaan. Bij vruchtgroenten lijkt hoger vaak beter.
Meetprotocol
ReduSystems laat al haar coatings standaard doormeten door een onafhankelijke partij. Er bestaan verschillende meetmethoden en die geven verschillende resultaten. Er bestaat geen norm; bij gebrek daaraan wordt soms een norm uit de plasticindustrie gebruikt (ASTM D1003). Maar algemeen wordt het meetprotocol van het Lichtlab van Wageningen UR Glastuinbouw erkend als zeer betrouwbaar. Daarom kiest ReduSystems voor dit lab.
Voorheen mat het Lichtlab de haze met een zogeheten integrerende bol. Die kan zowel loodrecht invallend licht als hemisferisch (diffuus) licht meten. Dat was een vooruitgang ten opzichte van de fotospectrometer, die alleen loodrecht invallend licht kan bepalen.
Toch waren de onderzoekers niet tevreden over de haze meting met de integrerende bol en wel om de volgende reden: de haze-factor geeft aan of het licht afbuigt en niet hoever het afbuigt van de rechte lijn. Twee materialen met dezelfde haze-factor, bijvoorbeeld 75%, kunnen een heel verschillend beeld van doorvallend licht laten zien. Het ene materiaal buigt bijvoorbeeld licht zo’n 3° af terwijl het andere het verspreidt over hoeken variërend van 3° tot 45°. Dat zal in de teelt verschillende effecten kunnen hebben.
F-scatter
Daarom is Wageningen UR overgegaan op een ander meetinstrument: de IS-SA (Imaging Sphere for Scatter and Appearance measurement). Deze meet behalve de haze ook de F-scatter. Dat is een getal dat het precieze verstrooiingspatroon aangeeft. Dat zegt dus meer over de materiaaleigenschappen.
Momenteel wordt in de praktijk de hazewaarde gebruikt. In de toekomst zal die vervangen worden door F-scatter. Bij coatings van ReduSystems gaat een hogere haze-waarde samen met een hogere F-scatter. Uit tuinbouwpraktijkonderzoek moet nog duidelijk worden wat het effect is van verschillende F-scatterwaarden op groei en productie van het gewas.
