Zonlicht is in elk seizoen goed te sturen
Consultants Jelle Hoogland en Paul van Gils geven tips voor een rationele en efficiënte inzet van coatings. “Een belangrijke vraag is onder welke situatie de plant het meeste lijdt. Daar moet je ingrijpen”, zegt Hoogland. Paul van Gils kijkt terug op de afgelopen seizoenen: “Daar hebben we veel van geleerd. Je kunt niet meer ad hoc reageren op het weer. Het is veel rationeler om vooraf te plannen wanneer je een coating opbrengt.”
Balans in het gewas
De klimaatverandering en de grotere wisselvalligheid van het weer maken kasteelt ingewikkelder. Vroeger probeerde je in de lente zoveel mogelijk licht mee te pikken voor een snelle ontwikkeling van het gewas. Tegenwoordig komen er echter al vroeg in het jaar zulke hete dagen voor dat het gewas een klap krijgt die nog lang doorwerkt.
“Planten hebben juist baat bij rust en balans. Wisselvalligheid kost energie. Dat pleit ervoor om wat eerder te starten met coaten dan in het verleden. En dat bovendien vooraf te plannen zodat je het precies op het juiste tijdstip kunt doen”, zegt Van Gils.
Paul van Gils
Lichtplan
Daarbij past werken met een lichtplan over het jaar heen. Voor de invulling daarvan is het belangrijk om zicht te hebben op het maximale lichtniveau waarbij het gewas nog goed weg groeit.
Van Gils: “Verder moet je kunnen accepteren dat je bij vroeg coaten af en toe een dag krijgt met minder licht. Theoretisch gezien kost dat productie. Maar door meer balans in de plant wordt dat goedgemaakt. Coatings geven namelijk de mogelijkheid om de principes van Het Nieuwe Telen of Plant Empowerment te volgen. Dus sturen op balans.
Als er een coating op de kasdek ligt, kun je vaker de luchtramen dicht houden om CO2 binnen te houden en de luchtvochtigheid op peil te houden. Dan kun je beter regelen op de balans tussen temperatuur, CO2 en luchtvochtigheid en daardoor meer kilo’s realiseren. En dat weegt ruimschoots op tegen een paar dagen met minder licht in de lente.”
Meer licht = meer energie
Een overmaat aan licht en hitte in de zomer noodzaken iedereen tot ingrijpen. Lange tijd was de rest van het jaar een vergeten deel voor coatings. Maar ook dan kun je het natuurlijke licht beter sturen. Het is goed hierbij te denken in termen van energie, geeft Hoogland aan. “Meer licht in de kas betekent extra energie. Daardoor wordt de plant sneller actief: je start de motor eerder op. Bovendien bespaar je op stookkosten”, zegt hij.
Een heel eenvoudige manier om meer licht in de kas te krijgen, is vaker schoonmaken. “Als je naar boven kijkt en je ziet dat het kasdek een beetje vies is, ben je al 5% of meer licht kwijt. Dat tikt dus hard door. Dat probleem kun je met heel weinig kosten oplossen. Ook tijdig schoonmaken – zowel de buiten- als de binnenkant - is onderdeel van een jaarrond lichtplan.”
ReduSystems heeft daarvoor GS-4, een zeer effectief product in de markt.
Jelle Hoogland
Condens
Wat ook hard doortikt, is aanpak van de condensvorming. Het kasdek is een groot deel van het jaar nat. Daarbij maakt het veel uit of de condens druppelvorming is of zich in een film over het dek verdeelt. Het eerste kost veel licht, het laatste verbetert de transmissie zelfs een beetje. De coating AntiCondens zorgt voor die film en dus verbetering van de lichtinval.
Hoogland: “Het gaat om 5-7% meer licht in een glazen kas, en in een plastic kas nog veel meer. Dus behoorlijk wat. Daardoor krijg je een sterker gewas en kun je iets sneller telen, vanwege de betere ratio temperatuur en licht (RTR)”, vertelt hij.
Vooral in de vroege herfst tikt de betere condensverdeling heel hard door. Hoogland: “In augustus en september staat er vaak een groot gewas in de kas dat volop verdampt. Dan zit er dus heel veel condens op het glas. Als je dan de lichtinval in de kas verbetert, heeft dat een positief effect op productie en kwaliteit, en een lagere ziektedruk.”
Planmatig AntiCondens aanbrengen
AntiCondens moet aan de binnenkant aangebracht worden op een droog kasdek. Dat is in de praktijk een uitdaging gebleken. Maar ook hier is de oplossing: planmatig denken.
“Belichte teelten wisselen in het vroege najaar. Dan is aanbrengen van AntiCondens op een droog dek geen probleem. Je moet het alleen wel inplannen. Als je in de winter wisselt, is het kasdek vaak nat. Telers schrikken er dan voor terug om het glas even droog te stoken. Maar de stookkosten worden later ruimschoots goedgemaakt. Niet direct in de winter, maar wel in de lente en zeker in de vroege herfst. Als je bij de teeltwisseling ruime aandacht besteedt aan schoonmaken en coaten, heb je de rest van het jaar meer energie in de kas.”